Stemmingen
Voorbeelden van stemmingen:
- Gelijkzwevende stemming (equal temperament)
- Middenhoogstemming [1]
- Reine stemming
- Stemming van Pythagoras
- Werckmeisterstemmingen [2]
Harmonische boventoonreeks
Totaan de komst van de 'wiskundig berekende', c.q., getempereerde stemmingen, waren stemmingen gebaseerd op boventoonreeksen.
De harmonische boventoonreeks (harmonic overtoon series) is de verzameling noten, waarvan de frequentie een hele veelfout is van de grondtoon. De klankkleur van een muziekinstrument wordt bepaald door de verhoudingen waarin de verschillende boventonen aanwezig zijn in het geluid van dat instrument.
Temperatuur
Met temperatuur, temperament of getempereerde stemming, worden stemmingen bedoeld waarbij de intervallen afwijken van de natuurlijke intervallen. In het bijzonder geldt dat voor elementaire intervallen zoals kwint en terts. Ik denk dat de term afkomstig is van het Engelse to temper with: Er wordt wat gerommeld aan de lengte van de natuurlijke intervallen.
Getempereerde stemmingen zijn - althans intellectueel - een groot verschil met stemmingen met natuurlijke intervallen (bv. Pythagoreïsche stemming of reine stemming), omdat ze op een andere manier tot stand zijn gekomen.
Vraagstukken & uitzoeken
- Waarom kun je voor de gelijkzwevende stemming niet gewoon het interval in 12 delen? Waarom wordt de 12e wortel van 2 gebruikt? → Waarschijnlijk omdat het logaritmisch is. Hoe zit zo'n logaritmische schaal precies in elkaar? Waarom ziet logaritmisch papier er zo vreemd uit?
Zie ook
- Gelijkzwevende stemming (equal temperament)
- Reine stemming
- Stemming van Pythagoras
Bronnen
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Harmonische_boventoonreeks
- https://en.wikipedia.org/wiki/Harmonic_series_(music)
- https://en.wikipedia.org/wiki/Harmonic_series_(mathematics)
- https://en.wikipedia.org/wiki/Missing_fundamental
- https://www.youtube.com/watch?v=wUBkbrvCmGA - Nathan Nokes: Brief History of Western Tuning (Understanding Equal Temperament)
- https://www.youtube.com/watch?v=ghUs-84NAAU Adam Neely: Testing 432 Hz Frequencies (and temperaments)
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Stemming_(muziek)
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Temperatuur_(muziek)
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Middentoonstemming
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Andreas_Werckmeister